تعداد کل بازدید : 818512

  بازدید امروز : 10

  بازدید دیروز : 39

میاب دان بیر سس

 
بیم از خدا کلید هر حکمتی است . [پیامبر خدا صلی الله علیه و آله]
 
نویسنده: ابوالفضل روزی طلب ::: دوشنبه 93/9/17::: ساعت 1:37 صبح

گویش رمزی قه لئی چی مرند

در 8 کیلومتری شرق بناب مرند روستای متروکه ای است که تا ده بیست سال قبل با حدود 100 خانوار یکی از روستاهای پر جنب وجوش منطقه بود. روستای شودره(یا گوشه درق) روستایی است که اهالی آن در فصل پائیز و زمستان به شغل رویگری اشتغال داشتند ودر فصل بهار وتابستان به کشت وزرع مشغول بودند. مجبور بودند، برا ی رویگری به شهرها و روستاهای مجاور بروند و برای اینکه دیگران از حرف آنها سر در نیاورد الفاظ قراردادی را در بین خود متداول کرده بودند اهالی روستا بعلت از رونق افتادن ظروف مسی و در نتبجه عدم نیاز مردم به رویگری و هم بعلت کم آبی ، ده را ترک کرده وبه مرند وتبریز کوچیده اند.حالا فقط سه نفر از ا هالی در بین خانه های مخروبه به دامداری مشغولند. در تپه جنوبی روستا گورستانی است که در آن دو قوچ سنگی شکسته قرار دارد با تعدادی سنگ قبر یک شکل که بعلت داشتن گُل سنگ های خشکیده فراوان قابل خواندن نیستند، اهالی از این قبرها که حدود سی عدد است با احترام یادکرده و می گویند این قبرها قبر سربازند و عقیده دارند  که اینها از سربازان شاه اسماعیل صفوی و شهدای جنگ چالدران هستند که در اینجا به خاک سپرده شده اند.

درتپه شمالی چسبیده به روستا تخته سنگ  جوشی بزرگی است بنام (سربابا) که   روستائیان صدها سال در آنجا شمع روشن می کرده ا ند و دخیل می بستند و عقیده داشتند که سنگ نظر کرده است و می گفتند که زمانی آهوها به پای سنگ می آمدند تا روستائیان شیر آنها را بدوشند .

درچهار پنج کیلومتری شمال روستای شودره یک گورستان باستانی است که متأسفانه غالب آنها شکافته شده وداخل آنها به یغما رفته است. در کناره های قبرها ، سنگ های تقریباً صاف کار گذاشته شده و روی قبرها نیز یک یا دو عدد تخته سنگ ضخیم ، قرار داده شده است. اندازه قبرها حدود 80×120×70 هستند و از قراین اینطور بر می آید که جسدها را بحالت چمبانده یانشسته دفن می کرده اند. باقیمانده این گورستان حفاظت و بررسی علمی و تاریخی را می طلبد .

در صحبت با آقای عباس ابراهیمی و آقای حسین نوروزی،تعدادی از لغتهای باقیمانده در ذهن پیرشان را در این نوشته می آورم. آقای نوروزی می گفت که این زبان را پدران ما از اهالی سیس و بنیس که آنها نیز به شغل رویگری مشغول بودند یاد گرفته اند .(البته آن زمان ها سیس و بنیس از روستاهای مرند شمرده می شدند).

 

 

تلفظ لاتینی

تلفظ

معادل فارسی

Vame S?r

Gub balla

Fir?ngil?

Gird?ba?ana

F?r?saz

X?r?k?

Esbi

Q?r?

 Tayer

Vas?r

Xond?rl?

Gobbal

Bin? cu?

Hariya

Çe?m?l?

 

vasardi

Duman

Qaxdi

وامه سَر

گوب باللا

فرنگی له

گیرده باشنانا

فَرَه ساز

خَرکَه

اِسبی

قَرهَ

تایر

واسَر

خونده رله

گوب بال

بینه جوش

هَه ریِی یَه

چشمه له

هیَرَت

واساردی

دومان

قاخدی

صدا نکن

بزن – دعوا بکن

سفید کن (قلع بزن)

توالت

قه لی چی – رویگر

خر – الاغ – نفهم

سگ

زغال

مردن

خوب – باکیفیت

به بُر- بریدن

درخت – چوب دستی

سینه

خراب – بد

نگاه کند

بد – مدفوع

خوب است

قیمت

بالا رفت 

 

 

چند جمله ی رَمزی وقرار دادی قه لِی چی ها

-  آییغ اول سر کار واردی .              = مواظب باش دزد هست !

-  گوزله ، رنده آیاخ، واسراولار چاپالاقالار.      = مواظب باش، مرد می رود پولش می ماند.

-  خوره ک هَه ری یه دی.              = غذا خراب (بد) است .

-  اُ، کشان چادی ، خوندارلا.           = او (زن) زیباست او را بگیر.

-  من هُوویَه تووام .                     = من گرسنه هستم .

-  اُ رنَده آیاخ ، تایر اولدی.             = آن مَرد، مُرد .

-  کمچه نین باشی هَه ری یه دی.      = سرپسره کثیف است .

-  اُرنده آیاخ هه ری یه دی .           = آن مرد بدی است .

-  اُ رنده آیاخ واسردی.                 = آن مرد خوب است.

-  رنََده خورون کمچه سی وار.         = زن بچه دارد (زن حامله است ).

-  دومان قاخدی ، میندیر .                 = قیمت ها بالارفته ، بارش کن(زیاد حساب کن ).

-  کلان میندیر.                           = طرف خام است ، حسابی بارش کن .

-  خوره ک، واساردیَیر.(دَییل)          = غذا کیفیت ندارد.

-  ایشی هَیَرت د یر.                     = کارش بد است .

-  آییغ اول ، ایچیری.                    = مواظب باش ، حرف ما را می فهمد. 


برچسب‌ها: زبان باستانی مرند
[ جمعه 1 دی1391 ] [ ] [ دکتر سیدمرندی ]

 
 
 
 

موضوعات وبلاگ

 

لوگوی دوستان

 

درباره خودم


میاب دان بیر سس

ابوالفضل روزی طلب
اینجانب ابوالفضل روزی طلب در 13شهریور سال 1342 در روستای میاب از توابع شهرستان مرند متولد شده ام. از کودکی عاشق شعر و ادبیات و معارف دینی و قرآنی می باشم، امیدوارم به لطف الهی بتوانم خدمتی هر چند ناقابل به هموطنانم انجام داده باشم.
 

حضور و غیاب

 

اشتراک